Αξιολόγηση της EFSA για την ασφάλεια των ω-3 λιπαρών οξέων μακράς αλύσου

 

Η EFSA κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η καθημερινή πρόσληψη 5g ω-3 λιπαρών οξέων μακράς αλύσου, είναι ασφαλής για τους ενήλικες. H επιστημονική γνωμοδότηση δόθηκε μετά από την επανεξέταση των δεδομένων σχετικά με τις πιθανές αρνητικές επιπτώσεις που μπορεί να έχει η υπερβολική κατανάλωση των ω-3 λιπαρών οξέων.

Τα μακράς αλύσου ω-3 πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (LC-PUFA), όπως το εικοσιπεντενοϊκό οξύ (EPA), το εικοσιδυοεξενοϊκό οξύ (DHA) και το εικοσιδύοπεντενοϊκό οξύ παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του εγκεφάλου, στην ρύθμιση της πίεσης του αίματος, στην νεφρική λειτουργία, στην πήξη του αίματος και στις φλεγμονώδεις και ανοσολογικές αντιδράσεις. Τα ω-3 LC-PUFA περιέχονται σε τρόφιμα όπως τα ψάρια και τα ιχθυέλαια, το γάλα και τα φύκια. Μπορούν επίσης να προστίθενται στα τρόφιμα (εμπλουτισμός) ή να λαμβάνονται ως συμπλήρωμα διατροφής.

Η EFSA έχει πραγματοποιήσει μια σειρά από επιστημονικές αξιολογήσεις των ισχυρισμών υγείας που σχετίζονται με τα οφέλη της πρόσληψης των ω-3 LC-PUFA. Η ομάδα NDA της EFSA (Nutrition, Dietetics & Allergies Panel), έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι απαιτείται πρόσληψη EPA και DHA μεταξύ 2g και 4g την ημέρα για να επιτευχθούν ισχυρισμοί όπως αυτοί για την διατήρηση της αρτηριακής πίεσης και των επιπέδων των τριγλυκεριδίων, ενώ απαιτείται πρόσληψη 250mg την ημέρα για μία φυσιολογική καρδιακή λειτουργία. Επιπλέον η ομάδα NDA, σχετικά με τις τιμές αναφοράς διαιτητικής πρόσληψης (DRVs), κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα 250mg την ημέρα είναι μία επαρκής πρόσληψη για την διατήρηση της γενικής καρδιαγγειακής υγείας στους υγιείς ενήλικες και παιδιά.

Μετά από ανησυχίες που εκφράστηκαν από ορισμένα κράτη μέλη σχετικά με τις πιθανές δυσμενείς επιδράσεις που σχετίζονται με την υπερβολική πρόσληψη των  ω-3 LC-PUFA, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε από την EFSA να συνδράμει επιστημονικά για τα ασφαλή επίπεδα πρόσληψης και να διερευνήσει τον καθορισμό ανώτατου επιπέδου ανεκτής πρόσληψης (UL) για αυτές τις ουσίες.

Η ομάδα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα διαθέσιμα στοιχεία δεν ήταν αρκετά για να τεθεί ένα ανώτατο επίπεδο ανεκτής πρόσληψης για τα ω-3 LC-PUFA (DHA, EPA, DPA), μεμονωμένα ή σε συνδυασμό μεταξύ τους, για οποιαδήποτε πληθυσμιακή ομάδα.

Ωστόσο, η ομάδα παρατήρησε ότι σε επίπεδα πρόσληψης που λαμβάνονται από τα τρόφιμα, τα ω-3 LC-PUFA δεν έχουν συνδεθεί με δυσμενείς επιπτώσεις σε υγιείς ενήλικες και παιδιά. Καταλήγει δε στο συμπέρασμα ότι η συμπληρωματική πρόσληψη EPA και DHA συνδυαζόμενα, σε δόσεις μέχρι και των 5g την ημέρα δεν εγείρει ανησυχίες για την ασφάλεια των ενηλίκων. Συγκεκριμένα, οι ειδικοί λένε ότι η πρόσληψη EPA και DHA ως συμπλήρωμα διατροφής μέχρι 5g την ημέρα δεν αυξάνουν τον κίνδυνο κάποιων ανεπιθύμητων παρενεργειών που έχουν αναφερθεί, όπως αιμορραγικών επεισοδίων, μειωμένης ρύθμισης του επιπέδου της γλυκόζης ή μειωμένης λειτουργίας του ανοσοποιητικού.

Η πρόσληψη των ω-3 LC-PUFA από τις τροφές και τα συμπληρώματα διατροφής στην πληθυσμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι γενικά σημαντικά κάτω από τα 5g την ημέρα. Οι ενήλικες καταναλώνουν κατά μέσο όρο μέχρι 400-500mg ω-3 LC-PUFA ημερησίως από την τροφή τους ενώ τα παιδιά καταναλώνουν έως και 320mg ημερησίως. Ανάμεσα στους καταναλωτές με την υψηλότερη πρόσληψη ω-3 LC-PUFA (από τα λιπαρά ψάρια και / ή τα συμπληρώματα διατροφής), το επίπεδο πρόσληψης μπορεί να ανέλθει στα 2.700 mg ημερησίως για ενήλικες και στα 1.700 mg ημερησίως για τα παιδιά.

Το πλήρες κείμενο της γνωμοδότησης μπορείτε να το δείτε εδώ