Λειτουργικά τρόφιμα: Υπέρ και κατά

«Λειτουργικά τρόφιμα είναι τα είδη εκείνα των τροφίμων, που αποδεδειγμένα επηρεάζουν ευνοϊκά μία ή περισσότερες λειτουργίες του ανθρώπινου σώματος, πέραν της κάλυψης των θρεπτικών αναγκών, με σκοπό τη βελτίωση της υγείας και της καλής κατάστασης του οργανισμού ή και της μείωσης του κινδύνου εμφάνισης συγκεκριμένων ασθενειών»

Τα προβιοτικά είναι ζωντανά βακτήρια, κυρίως βακτήρια του γαλακτικού οξέος, τα οποία θεωρούνται ευεργετικά για την υγεία και ιδίως του εντέρου. Μπορούν να καλλιεργηθούν και να προστεθούν σε τρόφιμα όπως το γιαούρτι και το γάλα ή σε διατροφικά συμπληρώματα. Τα προβιοτικά είναι ζωντανοί μικροοργανισμοί που συμβάλλουν στην ισορροπία της εντερικής χλωρίδας και την ενίσχυση της αντίστασης του οργανισμού σε διάφορα επιβλαβή μικρόβια. Σύμφωνα με έγκυρες μελέτες έχουν ευεργετικά αποτελέσματα για την υγεία του εντέρου, όταν καταναλωθούν σε επαρκείς ποσότητες.Υπάρχουν χιλιάδες διαφορετικά προβιοτικά και μόνο λίγα έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικά σε κλινικές δοκιμές, σύμφωνα με την εφημερίδα «Νιου Γιορκ Τάιμς».Το πρόβλημα για τους καταναλωτές είναι πως συχνά είναι δύσκολο να ξεκαθαρίσουν ποιο ακριβώς στέλεχος περιέχει ένα συγκεκριμένο προϊόνκατά κανόνα γιαούρτι ή ρόφημα γιαουρτιού. Διότι απλώς και μόνο η λέξη προβιοτικό στην ετικέτα δεν είναι αρκετή για να πει κάποιος αν το προϊόν θα βοηθήσει για κάποιο συγκεκριμένο πρόβλημα υγείας.

Για να υπάρχει όμως η αποτελεσματικότητα και οι θετικές επιδράσεις τους στον οργανισμό, τόσο στο γαστρεντερικό, όσο και στο ανοσοποιητικό, θα πρέπει οι ιδιότητες των προβιοτικών να παραμένουν σταθερές κατά τη διαδικασία παραγωγής του τροφίμου, όσο και κατά τη συντήρηση τους. Επίσης, όλα τα προβιοτικά στελέχη πρέπει να είναι καταχωρημένα σε μια διεθνώς αναγνωρισμένη συλλογή μικροοργανισμών, έτσι ώστε μπορούμε να ελέγχουμε ανά πάσα στιγμή την ταυτότητα και τις ιδιοτήτων τους.

Καλύπτεται από το παραπάνω

 

 

Η τερηδόνα προκαλείται κυρίως από διάφορα βακτήρια τα οποία επικάθονται στα δόντια και «τρέφονται» από τα υπολείμματα των φαγητών, που επικάθονται στα δόντια ανάμεσα στα γεύματα. Για να αποφύγουμε τόσο την τερηδόνα, όσο και τη δημιουργία της οδοντικής πλάκας πέρα από το συχνό βούρτσιμα των δοντιών μας και τη χρήση του οδοντικού νήματος, έχει αποδειχθεί πως η μάσηση τσίχλας χωρίς ζάχαρη, ευνοεί την παραγωγή περισσότερης σιέλου που παίζει σημαντικό ρόλο, όχι βέβαια υποκαθιστώντας τα άλλα δύο μέσα την οδοντική πλάκα και τα βακτήρια.

 

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα λειτουργικού τροφίμου είναι οι εμπλουτισμένοι χυμοί φρούτων με ένα συγκεκριμένο συστατικό που σχετίζεται με κάποιο όφελος στην υγεία (π.χ. με ωμέγα 3, σίδηρο ή ασβέστιο). Είναι γνωστό πως καθημερινά χρειαζόμαστε συγκεκριμένη ποσότητα ασβεστίου, ειδικά όταν ανήκουμε σε συγκεκριμένη ομάδα με ιδιαίτερες ανάγκες σε αυτό. Επίσης είναι γνωστό πως το ασβέστιο των τροφών να καταναλώνεται με κάτι όξινο (π.χ. λεμονάδα, πορτοκαλάδα, χυμό γκρέιπ φρουτ), υποβοηθά την απορρόφηση του ασβεστίου. Έτσι σε περιπτώσεις είτε δυσανεξίας σε γαλακτοκομικά, που αποτελούν την κύρια πηγή ασβεστίου, είτε αποφυγής τους για καποιο άλλο λόγο π.χ. υπερλιπιδαιμία ή «φουσκώματα», πρέπει να πάρουμε το ασβέστιο από άλλα τρόφιμα. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο χυμός φρούτων, που αν δεν είναι εμπλουτισμένος δεν αποτελεί καλή πηγή ασβεστίου, όντας εμπλουτισμένος παρέχει τόσο ασβέστιο όσο ένα ποτήρι γάλα.

 

Αυτό είναι αλήθεια, κάτω βέβαια από συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Οι φυτικές ίνες είναι ένα σημαντικό διατροφικό στοιχείο, απαραίτητο σε υψηλά ποσά για την καλή λειτουργία του οργανισμού μας. Βοηθούν τόσο στην καλή λειτουργία του εντέρου και της καρδιάς, αλλά συμβάλλουν και στον έλεγχο του βάρους μας, δεδομένου ότι «φουσκώνουν» και προσφέρουν το αίσθημα του κορεσμού για μεγάλο χρονικό διάστημα (βέβαια δε θα πρέπει να πέφτουμε στην παγίδα πως π.χ. τα προϊόντα ολικής, που είναι πλούσια σε ίνες είναι και διαίτης, αφού τα περισσότερα έχουν τις ίδιες ή και περισσότερες θερμίδες). Επίσης, καθυστερούν μετά το γεύμα την πέψη και την απορρόφηση των υδατανθράκωνκαι κυρίως της γλυκόζης, που αποτελεί το τελικό προϊόν της πέψης τους. Με αυτό τον τρόπο οι φυτικές ή διαιτητικές ίνες ρυθμίζουν καλύτερα τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα και μειώνουν την επιθυμία μας για λιπαρά σνακ και γλυκά, μεταξύ των γευμάτων. Έτσι έχει βρεθεί πως συνήθως οι άνθρωποι με φυσιολογικό βάρος τρώνε περισσότερες ίνες από τους παχύσαρκους (19 γρ. φυτικών ινών την ημέρα, έναντι των 13 γρ.), ενώ μετά από ένα πλούσιο σε φυτικές ίνες πρωινό, συνήθως καταναλώνουμε λιγότερες θερμίδες στο επόμενο γεύμα μας, από ό,τι αν τρώγαμε ένα πρωινό φτωχό σε φυτικές ίνες.

 

Πολλές μελέτες έχουν συσχετίζει την κατανάλωση χυμού από ρόδι με τη μείωση των επιπέδων χοληστερόλης, τόσο στο γενικό πληθυσμό, όσο και σε υποομάδες όπως είναι άτομα με ΣΔ. Το ρόδι και ο χυμός τους είναι γνωστό πως έχει ισχυρές αντιοξειδωτικές ουσίες και δράσεις, που ασφαλώς επιδρούν στο μεταβολισμό της χοληστερόλης μειώνοντας έτσι τις καταστροφικές επιδράσεις κυρίως της κακής χοληστερόλης (LDL) στο καρδιαγγειακό σύστημα, μειώνοντας τον κίνδυνο αθηρωμάτωσης και απόφραξης των αγγείων, εμφράγματος του μυοκαρδίου και εγκεφαλικών επεισοδίων. Βέβαια είναι σίγουρο πως η κατανάλωση του χυμού του ροδιού, για να συμβάλει στη ρύθμιση των λιπιδίων θα πρέπει να γίνεται σε συνδυασμό με ένα γενικά χαμηλό σε κορεσμένο και τρανς λίπος διαιτολόγιο και με βασική προϋπόθεση την υγιεινοδιαιτητική προέλευση της υπερλιπιδαιμίας.

 

Το μαύρο, αλλά και το πράσινο τσάϊ, αποτελούν μια πολύ καλή πηγή ασβεστίου, και έτσι η κατανάλωση τους αποτελεί μια πολύ σημαντική ασπίδα για την οστική υγεία και την καλύτερη οστική πυκνότητα. Μελέτες και πειράματα σε πειραματόζωα αλλά και σε ανθρώπους έδειξαν τη θετική επίπτωση του τσαγιού στην προστασία των οστών.