Νηστεία: για την ψυχή και τη… χοληστερίνη (ΤΑ ΝΕΑ ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ)

Οι θρησκευτικές παραδόσεις αποδεικνύονται και εξαιρετικός σύμβουλος διατροφής. Γι’ αυτό και όσοι προσπαθούν να ρίξουν τα υψηλά επίπεδα χοληστερίνης ή τα τριγλυκερίδια δεν χρειάζεται παρά να ακολουθήσουν πιστά όσα προστάζει η… νηστεία των ημερών

 

Σε περίπου μία εβδομάδα αρχίζει η νηστεία της Σαρακοστής: για εφτά εβδομάδες το κρέας, τα γαλακτοκομικά και τα αυγά δεν θα έχουν θέση στο οικογενειακό τραπέζι, σε αντίθεση με τα ντολμαδάκια γιαλαντζί, τον ταραμά, το ταχίνι και τον χαλβά. Κι όπως εξηγούν γιατροί και διατροφολόγοι, η νηστεία – έστω

και προσωρινή – είναι μiας πρώτης τάξης αποτοξίνωση του οργα νισμού, «ιδιαίτερα ύστερα από μiα περίοδο – Χριστούγεννα, Απόκριες, Τσικνοπέμπτη – όπου οι περισ- σότεροι έχουν κάνει μiα διατροφική κραιπάλη».

Δεν είναι λίγοι οι Ελληνες οι οποίοι ακολουθούν τη θρησκευτική νηστεία, έστω κι αν αυτή είναι προσωρινή. Πιο συγκεκριμένα, τα αποτελέσματα μελέτης του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Ιατρικής και Κοινωνίας έχουν δείξει πως 6 στις 10 Ελληνίδες, ηλικίας 20-49 ετών, απέχουν από κρέας και γαλακτοκομικά έστω και μία ημέρα ετησίως.

Τα ποσοστά αυτά βέβαια ανεβαίνουν όσο ανεβαίνουν και οι ηλικίες. Οσο για τους άνδρες, η νηστεία φαίνεται πως δεν είναι πάντα μέσα στο πρόγραμμά τους, ιδιαίτερα στις ηλικίες μεταξύ 25 και 44 ετών, όπου το 45% νηστεύει έστω και μία ημέρα. Φρούτα, λαχανικά και όσπρια θα είναι οι τροφές που θα μπαίνουν κατά κόρον στο σπίτι την περίοδο της νηστείας. «Το διατροφικό πρόγραμμα που “επιβάλλει” η νηστεία χαρακτηρίζεται από μείωση της κατανάλωσης κεκορεσμένων λιπών τα οποία θεωρούνται επιβλαβή για την υγεία και αυξημένη σακχαρώδους διαβήτη», επισημαίνει. Γι’ αυτό, προσθέτει, η νηστεία βοηθά τον οργανισμό να απαλλαγεί έστω και για λίγο από έναν τέτοιο κίνδυνο. «Σε έρευνα που πραγματοποιήσαμε σε ενηλίκους διαπιστώσαμε πως όσοι νήστευαν είχαν ελαττώσει την κακή χοληστερόλη κατά 20% και πλέον, ενώ αυξάνονταν τα επίπεδα της καλής χοληστερόλης και των βιταμινών. Αλλά και σε μελέτη που κάναμε για τα παιδιά, τα πρώτα αποτελέσματα έδειξαν πως τα παιδιά, ηλικίας 6-18 ετών τα οποία νηστεύουν αυστηρά δεν μένουν πίσω στην ανάπτυξη. Αντίθετα, έχουν το ίδιο ανάστη-

μα με εκείνα που δεν νηστεύουν, ενώ παράλληλα έχουν 50% χαμηλότερο ποσοστό παχυσαρκίας», συμπληρώνει ο κ. Καφάτος.

 

Οι διεθνείς έρευνες

Η νηστεία αποτελεί θέμα έρευνας για αρκετούς επιστήμονες διεθνώς, οι οποίοι καταλήγουν στο συμπέρασμα πως η διατροφική αποχή από συγκεκριμένες τροφές κάνει καλό στην υγεία. Σύμφωνα με μελέτη που πραγματοποίησαν αμερικανοί επιστήμονες, η νηστεία βάζει στοπ στην εμφάνιση στε φανιαίας νόσου. Πιο συγκεκριμένα, οι ερευνητές από τη Γιούτα εξέτασαν 200 άτομα, τα οποία είχαν κάνει διαγνωστικό τεστ που δείχνει αν κάποιος πάσχει ή όχι από τη νόσο. Κατέληξαν, λοιπόν, στο συμπέρασμα πως οι άνθρωποι οι οποίοι νηστεύουν τακτικά

κάθε χρόνο αντιμετωπίζουν κατά 58% μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης στεφανιαίας νόσου σε σχέση με όσους μένουν «πιστοί» στην κρεατοφαγία.

Η νηστεία όμως μπορεί να αποτελέσει ένα ισχυρό όπλο κατά του καρκίνου. Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζουν επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας, οι οποίοι έκαναν πειράματα σε ποντίκια και διαπίστωσαν πως η νηστεία συρρίκνωσε τους καρκινικούς όγκους και αύξησε την αποτελεσματικότητα των αντικαρκινικών θεραπειών.

 

Νόστιμη και οικονομική δίαιτα

Η νηστεία όμως, εκτός από ευκαιρία για «φυσική» αποτοξίνωση, είναι ταυτόχρονα μια δίαιτα πολύ νόστιμη και βέβαια οικονομική, λένε οι ειδικοί. Οσπρια, ζυμαρικά, λαχανικά εποχής είναι τρόφιμα με πολύ χαμηλή τιμή. «Ακόμα δε, και κάποια από τα θαλασσινά έχουν χαμηλό κόστος και συνδυάζονται με πηγές αμύλου, όπως

το ρύζι ή τα μακαρόνια. Ταυτόχρονα, αν και πολλά είναι τα ταχυφαγεία που πωλούν νηστίσιμα εδέσματα, όπως χάμπουργκερ με λαχανικά ή σαλάτα με τηγανητές γαρίδες, κατά τη διάρκεια της νηστείας περιορίζουμε την αγορά

έτοιμων γευμάτων και του φαστ φουντ, με αποτέλεσμα ακόμα μεγαλύτερη οικονομία», εξηγεί ο Χάρης Δημοσθενόπουλος, κλινικός διαιτολόγος – βιολόγος, προϊστάμενος του Διαιτολογικού Τμήματος στο Λαϊκό Νοσοκομείο. Αν, όπως προσθέτει, αντιμετωπίσουμε τη νηστεία ως μια καλή ευκαιρία για μια πιο υγιεινή διατροφή, μπορεί να είναι μια πολύ γευστική δίαιτα πάνω στα μεσογειακά πρότυπα διατροφής. «Το νηστίσιμο τραπέζι μπορεί να νοστιμίσει αν για παράδειγμα συνδυάσουμε όσπρια με ρύζι ή με άλλα αμυλούχα τρόφιμα (ζυμαρικό ή ψωμί), για να πάρουμε μέσα από τις συμπληρωματικές τους πρωτεΐνες όλα τα απαραίτητα αμινοξέα.

Παράλληλα, μπορούμε να χρησιμοποιούμε τα όσπρια ως πρώτη ύλη για εδέσματα όπως φαβοκεφτέδες ή ρεβιθοκεφτέδες. Τα θαλασσινά μπορούν να καταναλωθούν είτε ψητά είτε βραστά με λαχανικά, ενώ πολύ διαδεδομένη τελευταία είναι η σόγια, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί όπως το κρέας. Και φυσικά, την περίοδο της Σαρακοστής μπορούμε να μαγειρεύουμε μεσογειακά πιάτα λαχανικών.

Πάντα όμως με χρήση μετρημένου ελαιολάδου, φυσικών μυρωδικών της ελληνικής φύσης και μπαχαρικών που ανεβάζουν τη γευστική απόλαυση».

 

Οι παγίδες

Και μπορεί η νηστεία να έχει πολλά θετικά οφέλη για τον οργανισμό, ωστόσο οι ειδικοί τονίζουν πως χρειάζεται προσοχή. «Το συνηθέστερο λάθος που κάνουμε την περίοδο της νηστείας είναι να καταναλώνουμε τα φαγητά πολύ αλατισμένα, προκειμένου να δώσουμε νοστιμιά στα πιάτα, θεωρώντας πως η νηστεία είναι… άνοστη. Αυτός είναι και ο λόγος που σε παλαιότερη έρευνα που πραγματοποιήσαμε διαπιστώσαμε πως όσοι νήστευαν παρουσίαζαν υψηλότερα επίπεδα αρτηριακής πίεσης, όχι όμως σε παθολογικά επίπεδα», σημειώνει ο καθηγητής Προληπτικής Ιατρικής και Διατροφής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Κρήτης Αντώνης Καφάτος.Μέτρο όμως θα πρέπει να μπει και στην κατανάλωση ζυμα-

ρικών, αμυλούχων τροφών, αλλά και στη χρήση ελαιολάδου και ζάχαρης, «αφού την περίοδο της νηστείας μπορεί εύκολα κανείς να δει τα κιλά στη ζυγαριά του να ανεβαίνουν. Γι’ αυτό και θα πρέπει να πουν “όχι” στο τσιμπολόγημα και “ναι” στην άθληση».

ΤΑ ΝΕΑ ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ _ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ