Η καρδιαγγειακή νόσος (CVD) είναι πολύ σημαντικό πρόβλημα υγείας στις δυτικές κοινωνίες. Σε σύγκριση με τις δυτικές χώρες της Βόρειας Ευρώπης ή άλλες, οι χώρες στη περιοχή της Μεσογείου έχουν τα χαμηλότερα ποσοστά θνησιμότητας από καρδιαγγειακά νοσήματα και μορφές καρκίνου, και αυτό οφείλεται, τουλάχιστον εν μέρει, στη λεγόμενη Μεσογειακή διατροφή, η οποία είναι πλούσια σε φυτικής προέλευσης βιοενεργά φυτοχημικά συστατικά, ένα από τα οποία είναι και το λυκοπένιο.
Για το λόγο αυτό, η ταυτοποίηση των ενεργών συστατικών της μεσογειακής διατροφής καθίσταται ζωτικής σημασίας για τη διαμόρφωση των κατάλληλων διατροφικών οδηγιών.
Η αξία του λυκοπένιου
Το λυκοπένιο είναι ένα φυσικό καροτενοειδές που βρίσκεται σε τρόφιμα όπως η ντομάτα και το καρπούζι, το οποίο, αν και ανήκει στην οικογένεια των καροτενοειδών, δεν έχει δραστηριότητα προ-βιταμίνης Α, αλλά έχει πολλές άλλες βιοχημικές λειτουργίες και δυνητικά οφέλη στην καρδιαγγειακή νόσο. Πολλές μελέτες που έχουν συμβάλλει στην υποστήριξη του ρόλου του λυκοπενίου στην πρόληψη τηςκαρδιαγγειακής νόσου, ως επί το πλείστον βασίζονται σε επιδημιολογικές μελέτες που δείχνουν μια σχέση δόσης-απόκρισης μεταξύ λυκοπένιου και των καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Το λυκοπένιο προέρχεται κυρίως από την πρόσληψη της ντομάτας και μάλιστα περισσότερο της μαγειρεμένης. Χαμηλότερα επίπεδα λυκοπενίου στο πλάσμα σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης αθηρωματικής βλάβης, που αξιολογήθηκαν από την παρουσία ασβεστωμένων πλακών στην κοιλιακή αορτή, και με αυξημένο κίνδυνο οξέων στεφανιαίων επεισοδίων ή εγκεφαλικού επεισοδίου.
Το λυκοπένιο μπορεί να θεωρηθεί ως ένα προληπτικό μέτρο και μέσο μη φαρμακολογικής θεραπείας για διαφορετικούς τύπους ασθενειών. Το έργο των επαγγελματιών της διατροφής και υγείας είναι σημαντικό για να αυξηθεί η πρόσληψη του λυκοπένιου και να προταθεί η ημερήσια πρόσληψη του, με βάση τα αποτελέσματα της επιστημονικής έρευνας.
Πού βρίσκουμε το λυκοπένιο;
Το λυκοπένιο δεν παράγεται στο σώμα και για να το προσλάβουμε και να αποκτήσουμε τα οφέλη του για την καρδιά μας πρέπει να καταναλώνουμε συχνά τροφές πλούσιες σε αυτό. Πέρα από την ίδια την ντομάτα, τα μαγειρεμένα ή τα επεξεργασμένα προϊόντα ντομάτας, όπως είναι η σάλτσα για τα μακαρόνια, ο χυμός ντομάτας που προσθέτουμε σε λαδερά και κοκκινιστά φαγητά, η κέτσαπ και σάλτσα για πίτσα είναι, με μεγάλη διαφορά, οι κύριες πηγές του λυκοπενίου στην διατροφή μας.
Έχει φανεί μέσα από πολλές μελέτες ότι το λυκοπένιο απορροφάται καλύτερα από τον οργανισμό όταν καταναλώνεται σε μαγειρεμένα προϊόντα τομάτας, παρά από τη φρέσκια ντομάτα, έως και 2,5 φορές περισσότερο. Επίσης, επειδή το λυκοπένιο είναι λιποδιαλυτό, προσθέτοντας λίγο λάδι στη σάλτσα ή στο φαγητό με ντομάτα βοηθούμε στην υψηλότερη απορρόφηση.
Παράλληλα με τη ντομάτα, το λυκοπένιο περιέχεται και σε φρούτα όπως το καρπούζι και το ροζ γκρέιπφρουτ, η πρόσληψη των οποίων συμβάλλει στην μεγαλύτερη πρόσληψη του.
Μικρές συμβουλές για την υψηλότερη πρόσληψη λυκοπένιου
Εύκολοι τρόποι για να αυξήσουμε την κατανάλωση λυκοπενίου:
-
Ξεκινήστε το γεύμα σας με ένα φλιτζάνι σούπα ντομάτας. Αν θέλετε μπορείτε να προσθέσετε λίγο φρέσκο βασιλικό για περισσότερη γεύση, αλλά και προσθήκη αντιοξειδωτικών.
-
Όταν κάνετε τη δική σας σάλτσα για τα ζυμαρικά σας, προσθέστε πελτέ ντομάτας και λίγο ελαιόλαδο.
-
Για ένα δροσιστικό σνακ, πιείτε ένα ποτήρι χυμού ντομάτας με χαμηλό νάτριο ή χυμό λαχανικών.
-
Καταναλώστε ομελέτες, στήθο κοτόπουλου, άπαχες χοιρινές μπριζόλες, λαχανικά και πατάτες φούρνου με σάλτσα ντομάτας, ελαιόλαδο και μπαχαρικά και μυρωδικά.
-
Καταναλώστε καρπούζι ως φρούτο, αλλά και μέσα σε δροσερές καλοκαιρινές σαλάτες.