Τι δείχνουν οι μεγάλες μελέτες για το ελαιόλαδο;
Στοιχεία από μεγάλες επιδημιολογικές μελέτες στην Ισπανία και την Ιταλία, αλλά και συνολικά το μεσογειακό χώρο, δείχνουν ότι η πρόσληψη ελαιολάδου συνδέεται αντιστρόφως ανάλογα με τα καρδιαγγειακά νοσήματα (CVD). Στην ομάδα ισπανών συμμετεχόντων στην Ευρωπαϊκή Προοπτική Μελέτη για τον Καρκίνο και τη Διατροφή (μελέτη EPIC), η συνολική πρόσληψη ελαιολάδου είχε συσχετισθεί με μειωμένο κίνδυνο στεφανιαίας νόσου, καθώς επίσης και με όλα τα αίτια καρδιαγγειακής θνησιμότητας. Ομοίως, σε ένα ιταλικό πληθυσμό, η τακτική κατανάλωση ελαιολάδου συνδέθηκε με χαμηλότερο κίνδυνο θνησιμότητας, μετά από έμφραγμα του μυοκαρδίου.
Οι πολυφαινόλες του ελαιόλαδου προσφέρουν καρδιαγγειακά οφέλη, λόγω της ρύθμισης των λιπιδίων και της αντι-φλεγμονώδους και αντι-αθηρογόνου δράσης του. Έχει επίσης αναφερθεί ότι η πρόσληψη ελαιολάδου μπορεί να είναι επωφελής στην πρόληψη ορισμένων καρκίνων, όπως ο καρκίνος του μαστού, αλλά τα στοιχεία είναι ασθενέστερα.
Η διάκριση του ελαιολάδου σε τύπους
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι περισσότερες από τις προηγούμενες μελέτες δεν έκαναν διάκριση μεταξύ των διαφόρων ποικιλιών του ελαιολάδου. Αξίζει να κάνουμε τη διάκριση ανάμεσα στο παρθένο και στο έξτρα παρθένο ελαιόλαδο.
Το παρθένο ελαιόλαδο (VOO), παράγεται με μηχανική πίεση ώριμων καρπών ελιάς και περιέχει πολλά βιοενεργά και αντιοξειδωτικά συστατικά όπως πολυφαινόλες, φυτοστερόλες και βιταμίνη Ε, ενώ έχει οξύτητα <1.5%.
Το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο (EVOO) παράγεται επίσης από μηχανική πίεση των καρπών της ελιάς, αλλά είναι το λάδι με την καλύτερη ποιότητα, την πιο έντονη γεύση και οξύτητά <1%. Η διάκριση αυτή είναι σημαντική, διότι το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο(EVOO) περιέχει πολύ μεγαλύτερες ποσότητες πολυφαινολών από το κοινό ελαιόλαδο.
Εκτός από την EPIC, που έδειξε μεγαλύτερη ευεργετική επίδραση στους ασθενείς με καρδιαγγειακή νόσο από την κατανάλωση παρθένου ελαιολάδου, σε σχέση με άλλες ποικιλίες, υπάρχουν και άλλες μελέτες που έδειξαν παρόμοια αποτελέσματα και για τις δύο ποικιλίες, για κάθε αιτία θνησιμότητας.
Το ελαιόλαδο στη Μεσογειακή Διατροφή
Το ελαιόλαδο είναι ίσως το πιο βασικό συστατικό της μεσογειακής διατροφής που αποτελεί την κύρια πηγή λίπους, και μάλιστα με τη μορφή των πολύτιμων μονοακόρεστων λιπαρών οξέων (MUFA).
Πρόσφατα, στο πλαίσιο της μελέτης PREDIMED αποδείχθηκε ότι η μεσογειακή δίαιτα, εμπλουτισμένη με έξτρα παρθένο ελαιόλαδο βελτίωσε το προφίλ των λιπιδίων, οδήγησε σε μειωμένη αρτηριακή πίεση και μείωση του κινδύνου για καρδιαγγειακά συμβάματα. Η μελέτη έδειξε επίσης ότι η τήρηση της μεσογειακής διατροφής, εμπλουτισμένη με έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ή/και ξηρούς καρπούς, μπορεί να μειώσει την επίπτωση των μειζόνων καρδιαγγειακών επεισοδίων κατά 30% στο πλαίσιο της πρωτογενούς πρόληψης.
Επίσης, στη μελέτη EPICOR, που διεξήχθη σε 30.000 Ιταλίδες και οι οποίες παρακολουθήθηκαν για 7,8 χρόνια, παρατηρήθηκε μείωση κατά 44% στον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου και μάλιστα σε αυτές που βρίσκονταν ψηλά στη συνολική κατανάλωση ελαιολάδου, σε σύγκριση με εκείνες που είχαν χαμηλότερα επίπεδα κατανάλωσής του.
Τα αποτελέσματά των τελευταίων μελετών επιβεβαιώνουν το ακόμα αποτελεσματικότερο ρόλο που μπορεί να παίξει η κατανάλωση ελαιολάδου, όταν συνδυαστεί και με άλλα βασικά συστατικά της μεσογειακής δίαιτας, όπως είναι οιξηροί καρποί.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι η συνολική πρόσληψη ελαιολάδου συσχετίζεται αντίστροφα με την καρδιαγγειακή θνησιμότητα: κάθε αύξηση κατά 10 g/d στη συνολική κατανάλωση ελαιολάδου συνδέεται με μια μείωση κατά 16% στην καρδιαγγειακή θνησιμότητα.
Συμπερασματικά
Συνοψίζοντας, βρήκαμε ότι η μεγαλύτερη κατανάλωση ελαιολάδου, ιδιαίτερα EVOO και σε συνδυαμό με ξηρούς καρπούς, συνδέεται με μειωμένη καρδιαγγειακή νόσο και με μειωμένο κίνδυνο θνησιμότητας σε έναν ηλικιωμένο πληθυσμό της Μεσογείου μευψηλό καρδιαγγειακό κίνδυνο.
Τα ευρήματά των μεγάλων αυτών μελετών υπογραμμίζουν την κατανάλωση ελαιολάδου ως ένα από τα βασικά συστατικά της μεσογειακής δίαιτας για τηνπρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων.
Βιβλιογραφία:
- Casas R, Sacanella E, et al. The effects of the mediterranean diet on biomarkers of vascular wall inflammation and plaque vulnerability in subjects with high risk for cardiovascular disease. A randomized trial. PLoS One. 2014 Jun 12; 9(6)
- Ross SM. Effects of extra virgin olive oil phenolic compounds and the Mediterranean diet on cardiovascular health. Holist Nurs Pract. 2013 Sep-Oct;27(5):303-7
- Guasch-Ferré M, Bulló M, et al., PREDIMED study group. Frequency of nut consumption and mortality risk in the PREDIMED nutrition intervention trial. BMC Med. 2013 Jul 16;11:164
- Guasch-Ferré M, Hu FB. et al. Olive oil intake and risk of cardiovascular disease and mortality in the PREDIMED Study. BMC Med. 2014 May 13; 12:78. doi: 10.1186/1741-7015-12-78
- Panagiotakos D, Pitsavos C, Chrysohoou C, Palliou K, Lentzas I, Skoumas I,Stefanadis C. Dietary patterns and 5-year incidence of cardiovascular disease: a multivariate analysis of the ATTICA study. Nutr Metab Cardiovasc Dis. 2009 May;19(4):253-63
- Urpi-Sarda M, Casas R, et al. Virgin olive oil and nuts as key foods of the Mediterranean diet effects on inflammatory biomakers related to atherosclerosis.Pharmacol Res. 2012 Jun; 65(6):577-83
http://www.kalikardia.gr/elaiolodo-kai-ksiroi-karpoi-gia-thn-kardia-mas/