0 Likes1,159 Views0
Τα έχουμε όλοι δει λίγο ως πολύ, στα ράφια των σούπερ μάρκετ αλλά και των βιολογικών μαγαζιών ή στα έθνικ παντοπωλεία, γάλατα που έχουν ως πρώτη ύλη το ρύζι, κάποιον ξηρό καρπό, όπως είναι τα αμύγδαλα ή τα φουντούκια, τη βρώμη, την καρύδα ή τη σόγια… Ας τα γνωρίσουμε καλύτερα.
Το γάλα, που δεν προέρχεται από αγελάδες δεν είναι μία μόδα που ήρθε για να φύγει γρήγορα. Η αγορά των διαφόρων ειδών γάλακτος που παράγονται από ο,τιδήποτε άλλο εκτός από τα προσφιλή μας τετράποδα αυξάνεται συνέχεια στο εξωτερικό, δειλά δειλά και στην Ελλάδα. Οι καταναλωτές στρέφονται σε αυτά για διάφορους λόγους, επειδή τους απασχολεί κάποια αλλεργία, η δυσανεξία στη λακτόζη, ή οι ορμόνες και τα αντιβιοτικά με τα οποία θεωρείται ότι είναι επιβαρημένο το αγελαδινό γάλα. Όπως είναι λογικό όλα έχουν τα υπέρ και τα κατά τους, ας τα βάλουμε λοιπόν στο μικροσκόπιο.
Γάλα σόγιας
Φτιάχνεται από φασόλια σόγιας που έχουν μουλιάσει σε νερό. Συνήθως έχει μια γεύση που θυμίζει όσπριο, αν και πολλά γάλατα σόγιας έχουν φυσικά ενισχυτικά γεύσης.
Διατροφική αξία: Ανά 100 ml: Θερμίδες: 141. Aσβέστιο: 83 mg.
Λίπος: 7,3 γρ.Σίδηρος: 3 mg. Πρωτεΐνη: 14 γρ.
Τα υπέρ: Είναι μία καλή επιλογή για όσους έχουν αλλεργία στο αγελαδινό γάλα ή δυσανεξία στη λακτόζη αλλά και για όσους προσπαθούν να ρυθμίσουν τη χοληστερίνη τους αφού θεωρείται ότι μπορεί να τη μειώσει. Επίσης, είναι μία πολύ καλή πηγή πρωτεϊνών, σχεδόν αντίστοιχη με το αγελαδινό γάλα.
Λίπος: 7,3 γρ.Σίδηρος: 3 mg. Πρωτεΐνη: 14 γρ.
Τα υπέρ: Είναι μία καλή επιλογή για όσους έχουν αλλεργία στο αγελαδινό γάλα ή δυσανεξία στη λακτόζη αλλά και για όσους προσπαθούν να ρυθμίσουν τη χοληστερίνη τους αφού θεωρείται ότι μπορεί να τη μειώσει. Επίσης, είναι μία πολύ καλή πηγή πρωτεϊνών, σχεδόν αντίστοιχη με το αγελαδινό γάλα.
Τα κατά: Έχουν αναφερθεί αρκετές περιπτώσεις αλλεργιών και δυσανεξιών στη σόγια. Μάλιστα, όσοι έχουν αλλεργία στα φιστίκια, στον αρακά, στα ρεβίθια, στη σίκαλη, στο σιτάρι, στο κριθάρι, έχουν περισσότερες πιθανότητες να είναι αλλεργικοί και στη σόγια. Από την άλλη πλευρά τα φυτοοιστρογόνα της σόγιας έχουν κατηγορηθεί και για την εμφάνιση καρκίνου του μαστού.
Χρησιμοποιήστε το: Σε σάλτσες, σούπες, ντρέσινγκ και σε όποια άλλη γκουρμέ συνταγή το περιλαμβάνει. Όσα έχουν άρωμα, π.χ. βανίλια, μπορείτε να τα προσθέσετε στον καφέ ή το τσάι σας και βέβαια να τα καταναλώσετε και σκέτα στο πρωινό σας.
Γάλα καρύδας
Ένα παχύ, κρεμώδες και γλυκό γάλα με γεύση καρύδας φυσικά.
Διατροφική αξία: Ανά 100 ml: Θερμίδες: 188.
Λίπος: 18 γρ. από το οποίο τα 13 γρ. είναι κορεσμένο λίπος. Πρωτεΐνη: 2,5γρ.
Τα υπέρ: Είναι χαμηλό θερμιδικά, δεν είναι πολύ επιβαρημένο από νάτριο (19 mgανά 100 ml) και είναι πλούσιο σε βιταμίνη Β12.
Λίπος: 18 γρ. από το οποίο τα 13 γρ. είναι κορεσμένο λίπος. Πρωτεΐνη: 2,5γρ.
Τα υπέρ: Είναι χαμηλό θερμιδικά, δεν είναι πολύ επιβαρημένο από νάτριο (19 mgανά 100 ml) και είναι πλούσιο σε βιταμίνη Β12.
Τα κατά: Το μεγαλύτερο ποσοστό του λίπους του είναι κορεσμένο, κάτι που μπορεί να φαίνεται περίεργο αλλά είναι δυστυχώς αληθινό και επιβαρυντικό για την καρδιά.
Χρησιμοποιήστε το: Στον καφέ, το τσάι, σε milkshakeκαι smoothies και βέβαια σε εξωτικές συνταγές.
Γάλα ρυζιού
Ελαφρύ και υδαρές, παράγεται κυρίως από το καστανό ρύζι και συνήθως αναμειγνύεται με σιρόπι ζαχαροκάλαμου επίσης μπορεί να εμπλουτιστεί με ασβέστιο από φύκια ή με αμύγδαλα ή με βρώμη.
Διατροφική αξία: Ανά 100 ml: Θερμίδες: 50. Λίπος: 1 γρ.Πρωτεΐνη: 0,6 γρ.
Τα υπέρ: Δεν περιέχει λακτόζη οπότε και είναι κατάλληλο για όσους έχουν δυσανεξία. Επειδή είναι πολύ πλούσιο σε υδατάνθρακες (10 γρ. ανά 100 ml) είναι μία εξαιρετική επιλογή για να σας τονώσει πριν ή μετά την άσκηση, ως σνακ ή ως πρωινό.
Τα υπέρ: Δεν περιέχει λακτόζη οπότε και είναι κατάλληλο για όσους έχουν δυσανεξία. Επειδή είναι πολύ πλούσιο σε υδατάνθρακες (10 γρ. ανά 100 ml) είναι μία εξαιρετική επιλογή για να σας τονώσει πριν ή μετά την άσκηση, ως σνακ ή ως πρωινό.
Τα κατά: Ακριβώς επειδή είναι τόσο πλούσιο σε υδατάνθρακες δεν είναι καλή επιλογή αν προσέχετε το βάρος σας ή / και τις τιμές του σακχάρου σας στο αίμα.
Χρησιμοποιήστε το: Σε επιδόρπια, σνακ και γλυκά.
Γάλα βρόμης
Διατροφική αξία: Ανά 100 ml: Θερμίδες: 48. Λίπος: 1,3 γρ.Πρωτεΐνη: 0,3 γρ.
Τα υπέρ: Δεν περιέχει λακτόζη οπότε και είναι κατάλληλο για όσους έχουν δυσανεξία αλλά και για όσους ταλαιπωρούνται από αλλεργία στο γάλα.
Τα υπέρ: Δεν περιέχει λακτόζη οπότε και είναι κατάλληλο για όσους έχουν δυσανεξία αλλά και για όσους ταλαιπωρούνται από αλλεργία στο γάλα.
Τα κατά: Προσέξτε γιατί είναι πλούσιο σε υδατάνθρακες (8.5 γρ. ανά 100 ml).
Χρησιμοποιήστε το: Όπου θα χρησιμοποιούσατε και το αγελαδινό.
Γάλα αμυγδάλου
Κρεμώδες και πλούσιο θυμίζει τη γεύση του αμύγδαλου.
Διατροφική αξία: Ανά 100 ml: Θερμίδες:. Λίπος: γρ.Πρωτεΐνη: γρ.
Τα υπέρ: Χωρίς να είναι επιβαρημένο θερμιδικά, είναι πλούσιο σε πολυακόρεστα λιπαρά, βιταμίνη Ε και φυτοστερόλες. Επιπλέον είναι και καλή πηγή ασβεστίου.
Τα υπέρ: Χωρίς να είναι επιβαρημένο θερμιδικά, είναι πλούσιο σε πολυακόρεστα λιπαρά, βιταμίνη Ε και φυτοστερόλες. Επιπλέον είναι και καλή πηγή ασβεστίου.
Τα κατά: Αν και τα αμύγδαλα είναι καλή πηγή φυτικών ινών δεν συμβαίνει το ίδιο και με το γάλα γιατί έχει στραγγιστεί από τις ίνες.
Χρησιμοποιήστε το: Σε milkshake, smoothies, γλυκά, επιδόρπια και στο πρωινό με δημητριακά.
Φτιάξτε μόνοι σας γάλα
Μπορείτε να φτιάξετε μόνοι σας γάλα από ξηρούς καρπούς (αμύγδαλα, καρύδια, κάσιους, μακαντάμια, βραζιλιάνικα φυστίκια, σουσάμι,
κουκουνάρι, ηλιόσπορο, κολοκυθόσπορο) ή από καρύδα. Για κάθε 1 κούπα από ξηρούς καρπούς (ωμούς) χρειάζεστε 3 κούπες νερό. Βάζετε από το προηγούμενο βράδυ τους ξηρούς καρπούς ή την καρύδα μέσα σε νερό να μουλιάσουν
όλη τη νύχτα (τουλάχιστον 8 ώρες). Μπορείτε να τους αφήσετε και
περισσότερο εάν είναι πολύ στεγνοί, έως και 48 ώρες, αλλάζοντας όμως το
νερό τους 3 φορές τη μέρα. Ρίχνετε τους ξηρούς καρπούς ή την καρύδα στο μπλέντερ μαζί με τις 3 κούπες νερό και τους
χτυπάμε πολύ καλά μέχρι να γίνουν ένα ομοιόμορφο μίγμα. Βάζετε ένα στραγγιστήρι πάνω σε ένα μπωλ και από πάνω στρώνετε μια καθαρή, λεπτή, βαμβακερή πετσέτα κουζίνας. Ρίχνετε το μίγμα σιγά σιγά πάνω στην πετσέτα και το αφήνετε να
στραγγίσει. Μόλις στραγγίσει από τα πολλά υγρά πιάνετε τις άκρες της πετσέτας όλες
μαζί στην κορυφή δημιουργώντας ένα πουγκί και το στύβετε καλά μέχρι να
στραγγίσουν εντελώς όλα τα υγρά. Αποθηκεύστε το σε μια γυάλινη κανάτα, και μπορείτε να το διατηρήσετε στο ψυγείο για 3 – 4 ημέρες. Ό,τι μείνει μην το πετάξετε, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για παρασκευή γλυκισμάτων (μπισκότα, κέικ κ.α.).
κουκουνάρι, ηλιόσπορο, κολοκυθόσπορο) ή από καρύδα. Για κάθε 1 κούπα από ξηρούς καρπούς (ωμούς) χρειάζεστε 3 κούπες νερό. Βάζετε από το προηγούμενο βράδυ τους ξηρούς καρπούς ή την καρύδα μέσα σε νερό να μουλιάσουν
όλη τη νύχτα (τουλάχιστον 8 ώρες). Μπορείτε να τους αφήσετε και
περισσότερο εάν είναι πολύ στεγνοί, έως και 48 ώρες, αλλάζοντας όμως το
νερό τους 3 φορές τη μέρα. Ρίχνετε τους ξηρούς καρπούς ή την καρύδα στο μπλέντερ μαζί με τις 3 κούπες νερό και τους
χτυπάμε πολύ καλά μέχρι να γίνουν ένα ομοιόμορφο μίγμα. Βάζετε ένα στραγγιστήρι πάνω σε ένα μπωλ και από πάνω στρώνετε μια καθαρή, λεπτή, βαμβακερή πετσέτα κουζίνας. Ρίχνετε το μίγμα σιγά σιγά πάνω στην πετσέτα και το αφήνετε να
στραγγίσει. Μόλις στραγγίσει από τα πολλά υγρά πιάνετε τις άκρες της πετσέτας όλες
μαζί στην κορυφή δημιουργώντας ένα πουγκί και το στύβετε καλά μέχρι να
στραγγίσουν εντελώς όλα τα υγρά. Αποθηκεύστε το σε μια γυάλινη κανάτα, και μπορείτε να το διατηρήσετε στο ψυγείο για 3 – 4 ημέρες. Ό,τι μείνει μην το πετάξετε, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για παρασκευή γλυκισμάτων (μπισκότα, κέικ κ.α.).
Κατσικίσιο ή αγελαδινό γάλα
Γενικά το κατσικίσιο γάλα έχει λιγότερη λακτόζη από το αγελαδινό αλλά και μικρότερη περιεκτικότητα οπότε και θεωρείται γενικά πιο εύπεπτο. Από την άλλη πλευρά θεωρείται καλύτερα ανεκτό και από όσους έχουν ήπια αλλεργία στο αγελαδινό γάλα. Πολύ σημαντικό είναι και το γεγονός είναι λιγότερο επιβαρημένο από αντιβιοτικά και ορμόνες, καθώς οι κατσίκες είναι πιο ανθεκτικές από τις αγελάδες αλλά και επιπλέον δεν χρειάζεται να παραχθεί από αυτές η ποσότητα του γάλακτος που παράγουν οι αγελάδες. Από την άλλη πλευρά η γεύση και η μυρωδιά του δεν γίνονται τόσο εύκολα ανεκτές όπως εκείνες του αγελαδινού, που έχουμε όλοι συνηθίσει περισσότερο.
Τι παίρνουμε από το γάλα
Το γάλα μας δίνει πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας, υδατάνθρακες και κυρίως λακτόζη, λίπος, βιταμίνες (Α, D, Ε και Κ) και κυρίως ασβέστιο. Επειδή οι βιταμίνες του γάλακτος είναι λιποδιαλυτές είναι σκόπιμο (αν δεν έχουμε πρόβλημα λιπιδίων στο αίμα) να προτιμούμε το πλήρες γάλα, που επειδή διατηρεί όλο του το λίπος, προσφέρει το σύνολο των βιταμινών του στον οργανισμό. Σε κάθε περίπτωση τα λιπαρά του γάλακτος αναγράφονται στη συσκευασία και οι θερμίδες που μας δίνει ένα ποτήρι γάλα κυμαίνονται από 80 μέχρι 180.
Δυσανεξία στη λακτόζη: Τι είναι
Η λακτόζη, η βασική ζάχαρη του γάλακτος, διασπάται στο λεπτό έντερο με τη βοήθεια της λακτάσης. Όταν υπάρχει έλλειψη του ενζύμου λακτάση, όταν δηλαδή ο οργανισμός δεν παράγει αρκετό για να διασπαστεί η λακτόζη, τότε η λακτόζη που δεν απορροφάται στο λεπτό έντερο, προκαλεί ενοχλητικά συμπτώματα (φούσκωμα, πόνος στην κοιλιά, αέρια και διάρροια) όταν περνάει στο παχύ έντερο. Αυτό που πρέπει να έχουμε υπόψη μας είναι πως ελάχιστοι άνθρωποι δεν έχουν καθόλου λακτάση στον οργανισμό τους, συνήθως οι άνθρωποι που υποφέρουν, και είναι αρκετοί αυτοί, παρουσιάζουν έλλειψη του ενζύμου σε βαθμό που διαφέρει από άτομο σε άτομο. Οπότε και η δυσανεξία στο γάλα και τα παράγωγά του δεν είναι ούτε απόλυτη ούτε ολοκληρωτική, και έτσι είναι θέμα προσωπικής ευαισθησίας οι ποσότητες που μπορεί κανείς να καταναλώσει χωρίς να παρουσιάσει συμπτώματα δυσανεξίας.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΝ κ. ΧΑΡΗ ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΠΟΥΛΟ, MMedSci.SRD, κλινικό διαιτολόγο-βιολόγο, μέλος του Δ.Σ. της Εταιρείας Μελέτης Παραγόντων Κινδύνου για Αγγειακά Νοσήματα (Ε.Μ.Πα.Κ.Α.Ν.), www.dimosthenopoulos.gr.
