Το πασχαλάτικο τραπέζι και ο Διαβήτης
Γράφει ο ΧΑΡΗΣ ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΠΟΥΛΟΣ MMedSci.SRD,
Κλινικός διαιτολόγος-βιολόγος
Το Πάσχα είναι μία περίοδος, που τόσο πριν, κατά τη νηστεία, όσο και μετά την ημέρα του Πάσχα και τη 2η ημέρα θέλει προσοχή, από τα άτομα με διαβήτη. Και αυτό γιατί από τη μία έχουμε μια περίοδο νηστείας, όπου η διατροφή στηρίζεται σχεδόν αποκλειστικά σε τροφές-πηγές υδατανθράκων (εκτός από τα θαλασσινά) και απαιτεί μεγάλη προσοχή, ώστε να μην επιβαρύνουμε πολύ τα ζάχαρα μας και από την άλλη έχουμε 1-2 ημέρες υπεφαγίας, με αρκετές «γαστριμαργικές μικροαμαρτίες», αλλά και έντονα γαστρεντερικά προβλήματα. Λόγω αυτής ακριβώς της συνύπαρξης του υγιεινού αλλά και του «ανθυγιεινού» τρόπου διατροφής μέσα σε λίγες μέρες πρέπει να είμαστε πολύ προσεχτικοί με το τι, πότε και πώς θα φάμε αυτή την εβδομάδα, αλλά κυρίως με το πόσους υδατάνθρακες θα καταναλώσουμε και το πώς θα αποφύγουμε επιβαρυντικά λιπαρά.
Η νηστεία, αν και αποτελεί μια καλή ευκαιρία για «φυσική» αποτοξίνωση από τρόφιμα ζωϊκής προέλευσης και κατ’ επέκταση από κορεσμένα λίπη και ποσότητες χοληστερόλης που αυτά περιέχουν, μπορεί να βελτιώσει το λιπιδαιμικό μας προφίλ, να βελτιώσει την αρτηριακή μας πίεση μέσα από την μεγαλύτερη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, αλλά όχι πάντα τα ζάχαρα και το βάρος μας.
Αν θέλουμε βέβαια να προσέξουμε, μπορούμε να τραφούμε με περισσότερα λαχανικά και φρούτα (πηγές βιταμινών και αντιοξειδωτικών συστατικών), ξηρούς καρπούς (πηγές πολυακόρεστου λίπους, αλλά και πολλών ιχνοστοιχείων και ινών), σουσάμι και ταχίνι-όχι χαλβά (πηγές αμινοξέων όπως αργινίνη και λευκίνη, βιταμινών π.χ. της αντιοξειδωτικής Ε, σιδήρου, φωσφόρου, καλίου και σεληνίου) και απαλές σούπες χωρίς λάδι με βάση τα λαχανικά (π.χ. ντοματόσουπα). Επίσης, ένα λαδερό γεύμα με λαχανικό εποχής, ελαιόλαδο και ψωμί ολικής είναι σίγουρα μία καλή πρόταση, αρκεί να αποφύγουμε επικίνδυνους συνδυασμούς. Ακόμα μπορούμε να συνδιάσουμε τροφές φυτικής προέλευσης μεταξύ τους έτσι ώστε να λειτουργήσουν οι «συμπληρωματικές» πρωτείνες και να πάρουμε τρόφιμα με υψηλότερη βιολογική αξία, ισάξια του κρέατος, που τις προηγούμενες μέρες έχουμε στερηθεί. Τέτοιοι συνδιασμοί είναι ρύζι με όσπρια (κλασσικός συνδιασμός το φακόρυζο), το ρύζι με το καλαμπόκι κ.ά.
Αμέσως μετά την Ανάσταση, η μαγειρίτσα ή μία σούπα αποτελούν το ενδιάμεσο διατροφικό στάδιο ανάμεσα στη νηστεία και τα φαγητά του πάσχα. Το παραδοσιακό τραπέζι του ελληνικού Πάσχα περιλαμβάνει αρνί ή κατσίκι, που είναι δύο πηγές πρωτείνης υψηλής βιολογικής αξίας, αλλά και βιταμινών (κυρίως Β), σιδήρου και φωσφόρου. Επειδή όμως είναι νεαρά ζώα έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε πουρίνες, από τις οποίες παράγεται ποσοστό του ουρικού οξέος, το οποίο προκαλεί την «ουρική αρθρίτιδα». Επίσης καταναλώνουμε τα αβγά, τα οποία έχουν απενοχοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό για την επίδραση τους στη χοληστερόλη, τη μαγειρίτσα, που περιλαμβάνει εντόσθια και συκωταριά, φρέσκα κρεμμυδάκια και κρεμμύδια, ρύζι, αυγά, άνιθο και ελαιόλαδο (μία μερίδα μαγειρίτσας μπορεί να μας δώσει μέχρι και 580 θερμίδες, αλλά με πολύ μεγάλη περιεκτικότητα σε χοληστερόλη), συκώτια και εντόσθια, σε διάφορες μορφές, που επίσης είναι πολύ υψηλές πηγές χοληστερόλης και λίπους. Τα άτομα με διαβήτη πρέπει να προσέξουν επιπλέον: τα πασχαλινά κουλούρια, που περιέχουν ζάχαρη, αυγά αλλά και λίπος (60 γραμμάρια δίνουν περίπου 230 θερμίδες) και το πασχαλινό τσουρέκι, που είναι επίσης πηγή υδατανθράκων και λίπους (τα 70 γραμμάρια δίνουν 68 θερμίδες, με 44 γραμμάρια υδατανθράκων).
Η δυσπεψία και η υπεργλυκαιμία είναι δύο από τα σημαντικότερα προβλήματα που πρέπει να αποφύγουμε ώστε οι εορταστικές ημέρες να μη διαταράξουν την υγεία μας και τη γλυκαιμική ρύθμιση.
