Μύθοι και πραγματικότητα για τη διατροφή και το διαβήτη

ΑΛΗΘΕΙΑ: Η δίαιτα του διαβήτη για δεκαετίες ήταν πραγματικά μια δύσκολη και στερητική δίαιτα, στην οποία η ενέργεια από υδατάνθρακες ήταν μόλις το 20%. Στην δεκαετία του 80 τα δεδομένα άλλαξαν και η ενδεδειγμένη δίαιτα για τα διαβητικά άτομα άρχισε να προσεγγίζει τις συστάσεις μιας υγιεινής δίαιτας για το γενικό πληθυσμό.

ΑΛΗΘΕΙΑ: Η παχυσαρκία όχι μόνο είναι αιτία για την εμφάνιση του διαβήτη (κυρίως του τύπου 2), αλλά καθιστά δύσκολη και τη σωστή ρύθμιση για τα διαβητικά άτομα. Άρα ο διαβητικός δεν μπορεί να τρώει όσο θέλει, αλλά την ποσότητα της τροφής που συμβάλει στην κάλυψη των διατροφικών του αναγκών, αλλά και στη διατήρηση ενός ιδανικού βάρους.

Μύθος: Τα άτομα με διαβήτη θα έπρεπε να καταναλώνουν μόνο γλυκά με τεχνητά γλυκαντικά και όχι με ζάχαρη.

ΑΛΗΘΕΙΑ: Είναι σίγουρο πως τα κλασσικά γλυκά είναι πλούσια πηγή σουκρόζης (ζάχαρης δηλαδή) αλλά και λίπους. Έτσι ο κύριος λόγος για την αποφυγή τους είναι οι θερμίδες που αυτά δίνουν και η επιβάρυνση του λιπιδαιμικού προφίλ του διαβητικού. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως δε μπορεί να εντάξει περιοδικά σε ένα σωστό διατροφικό ημερήσιο πρόγραμμα, χωρίς να επηρεάσει τη ρύθμιση του ζαχάρου του.

ΑΛΗΘΕΙΑ: Δεδομένου ότι δεν υπάρχει επίσημη νομοθεσία που να καθορίζει πότε ένα τρόφιμο είναι κατάλληλο ή μη για τα διαβητικά άτομα, είναι πιο ακριβά από τα συμβατικά τρόφιμα, προκαλούν συχνά διάρροιες αλλά και ότι συχνά υπερκαταναλώνονται, συστήνεται η αποφυγή της αγοράς τους.

Μύθος: Τα άτομα με διαβήτη δεν πρέπει να καταναλώνονται πολλές τροφές με άμυλο, δεδομένου ότι τα αμυλούχα τρόφιμα ανεβάζουν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα και συμβάλουν στην αύξηση του σωματικού βάρους.

ΑΛΗΘΕΙΑ: Αυτός είναι ο πιο συνήθης μύθος, που έχει καταρριφθεί από τις αρχές του 80 και μετά, όταν οι συστάσεις για το ποσοστό των υδατανθράκων ανέβηκε στο 50-60%. Μελέτες έδειξαν ότι η κατανάλωση των σύνθετων υδατανθράκων κρίνεται απαραίτητη για τη σωστή θρέψη του διαβητικού, αρκεί αυτοί να κατανέμονται σε πολλά γεύματα μέσα στη ημέρα.

Μύθος: Τα άτομα με διαβήτη πρέπει να καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες από πρωτεϊνούχες τροφές για να είναι υγιείς και δυνατοί.

ΑΛΗΘΕΙΑ: Η σύσταση για την πρωτεΐνη είναι πλέον 10-20% και υπάρχει σύσταση να μην υπερκαταναλώνουν τρόφιμα όπως κρέας ή τυρί, τόσο για να αποφύγουν την παράλληλη πρόσληψη κορεσμένου λίπους, όσο και για να μην επιβαρύνεται η νεφρική λειτουργία.

Μύθος: Τα άτομα με διαβήτη δε θα πρέπει να ανησυχούν για την ποσότητα και την ποιότητα του λίπους που καταναλώνουν, καθότι το λίπος δεν επηρεάζει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα.

ΑΛΗΘΕΙΑ: Πολλοί διαβητικοί στην προσπάθεια τους να αποφύγουν την κατανάλωση υδατανθρακούχων τροφίμων, υπερκαταναλώνουν λίπος (είτε κορεσμένο από κρέας-τυρί, είτε μονοακόρεστο από το ελαιόλαδο), με συνέπεια να προσλαμβάνουν και πιο πολλές θερμίδες (με αποτέλεσμα την πάχυνση τους), αλλά και να ανεβάζουν και τα επίπεδα των λιπιδίων τους στο αίμα (χοληστερίνη-τριγλυκερίδια). Οι συστάσεις δίνουν συνολικά έως 30-40% για το λίπος, αρκεί το 15-20% να προέρχεται από μονοακόρεστα λιπίδια.

Μύθος: Οι διαβητικοί δεν θα πρέπει να καταναλώνουν σνακ και γευματίδια, αφού η λήψη τους θα οδηγήσει στην αύξηση του σωματικού βάρους και θα συμβάλουν στην αύξηση της γλυκόζης στο αίμα.

ΑΛΗΘΕΙΑ: Είναι πολύ σημαντικό για το διαβητικό άτομο να κατανέμει σωστά τη διατροφή του σε πολλά και μικρά γεύματα. Ο αριθμός και το μέγεθος αυτών των σνακ όμως εξαρτάται από το είδος της θεραπείας, αλλά και τις ενεργειακές ανάγκες του κάθε ατόμου ξεχωριστά.

Μύθος: Για να χάσει βάρος ένας διαβητικός αρκεί ένα αυστηρό υποθερμιδικό διαιτολόγιο, χαμηλό σε υδατάνθρακες.

ΑΛΗΘΕΙΑ: Ο σωστός τρόπος απώλειας βάρους ενός υπέρβαρου ή παχύσαρκου διαβητικού, είναι μέσα από ένα μέτρια υποθερμιδικό διαιτολόγιο, ήπια υποθερμιδικό, με κανονικές αναλογίες στα θρεπτικά συστατικά και πάντα σε συνδυασμό με τουλάχιστον 30-45 λεπτά αερόβιας άσκησης (π. χ περπάτημα) καθημερινά.

Μύθος: Το καταλληλότερο φρούτο για το διαβητικό είναι το ξυνόμηλο.

ΑΛΗΘΕΙΑ: Οι διαβητικοί μπορούν να καταναλώνουν όλα τα φρούτα, διαλέγοντας όμως συνήθως τα μετρίου μεγέθους, μέσης ωρίμανσης φρούτα εποχής. Σαφώς βέβαια επιλογές όπως το μήλο, το αχλάδι, το ακτινίδιο είναι πιο ασφαλείς σε σχέση με τη μπανάνα, το καρπούζι, το σύκο ή το σταφύλι, τα οποία πρέπει να καταναλώνονται πιο αραιά.

Μύθος: Απαγορεύεται η κατανάλωση ντομάτας από τους διαβητικούς.

ΑΛΗΘΕΙΑ: Πέρασε η εποχή που οι διαβητικοί έτρωγαν μόνο μαρούλι και κολοκυθάκια. Σήμερα μπορούν να καταναλώνουν και ντομάτες στη σαλάτα τους, αρκεί να μην είναι πολύ ώριμες και βέβαια να συνδυάζονται και με άλλες τροφές-πηγή φυτικών ινών.

Μύθος: Απαγορεύεται η κατανάλωση αλκοόλ από τους διαβητικούς.

Οι τελευταίες συστάσεις επιτρέπουν με μέτρο την κατανάλωση του αλκοόλ, αρκεί να μην συνυπάρχει κάποια άλλη πάθηση που να την απαγορεύει, να γίνεται πάντα με παράλληλα με κατανάλωση τροφής για να αποφεύγονται οι υπογλυκαιμίες και να συνυπολογίζεται η ποσότητα της αλκοόλης με τη υπόλοιπη ημερήσια διατροφή του διαβητικού ατόμου.